महाराष्ट्रातील भिवंडी शहरात एका अत्यंत धक्कादायक ऑनलाईन फसवणुकीच्या रॅकेटचा पर्दाफाश झाला आहे. उत्तर प्रदेश दहशतवाद विरोधी पथकाने केलेल्या एका मोठ्या कारवाईत, गाझामधील युद्धपीडितांच्या मदतीच्या नावाखाली तब्बल ५ कोटी रुपये जमवणाऱ्या तीन तरुणांना भिवंडीतून अटक करण्यात आली आहे.
वरवर पाहता हा आर्थिक फसवणुकीचा प्रकार वाटत असला तरी, हा एक आंतरराष्ट्रीय कट असून, त्याचा थेट संबंध राष्ट्रीय सुरक्षेशी असल्याचे तपासात समोर आले आहे.
काय आहे नेमके प्रकरण?
यूपी एटीएसला काही बँक खात्यांमध्ये ५० हून अधिक संशयास्पद व्यवहार आढळून आले. याचा शोध घेतल्यानंतर पथक भिवंडीतील या तरुणांपर्यंत पोहोचले. न्यायालयाने वॉरंट जारी केल्यानंतर, एटीएसने स्थानिक पोलिसांच्या मदतीने भिवंडीत रात्री छापे टाकून मोहम्मद अयान (२२), झैद नोतियार (२२) आणि अबू सुफियान (२२) या तिघांना अटक केली.
या तिघांनी मिळून देशभरातून सुमारे ५ कोटी रुपये गोळा केले होते आणि या रॅकेटचे जाळे देशातील किमान २० राज्यांमध्ये पसरले होते.
अशी होती गुन्ह्याची पद्धत
या टोळीने अत्यंत हुशारीने सोशल मीडियाचा वापर केला. इन्स्टाग्राम आणि व्हॉट्सॲपवर गाझामधील महिला आणि मुलांच्या दयनीय अवस्थेतील व्हिडिओ आणि संदेश पसरवून लोकांना देणगी देण्याचे भावनिक आवाहन केले.
लोकांनी पैसे पाठवण्यासाठी त्यांनी वैयक्तिक यूपीआय आयडी आणि बँक खात्यांचा वापर केला. देशभरातून हजारो नागरिकांनी दया भावनेपोटी या खात्यांमध्ये पैसे पाठवले. हा गोळा केलेला पैसा तपास यंत्रणांच्या हाती लागू नये, यासाठी अत्यंत गुंतागुंतीची प्रक्रिया वापरली गेली.
पैशाचा आंतरराष्ट्रीय प्रवास: ग्रीस कनेक्शन
तपास अधिकाऱ्यांच्या मते, अटक केलेले तिन्ही तरुण केवळ प्यादे होते. या कटाचा मुख्य सूत्रधार ग्रीसमध्ये बसून हे संपूर्ण सिंडिकेट चालवत होता.
- Collection: भारतात UPI द्वारे हजारो लहान-मोठ्या रकमा गोळा केल्या गेल्या.
- Layering: हा पैसा अनेक डिजिटल वॉलेट्स आणि बँक खात्यांच्या जाळ्यातून फिरवण्यात आला, जेणेकरून त्याचा मूळ स्रोत लपवता येईल.
- Exfiltration: शेवटी, हा निधी प्रथम ग्रीसमार्गे वळवण्यात आला आणि नंतर मध्य युरोपातील देशांमध्ये काढण्यात आला.
राष्ट्रीय सुरक्षेला धोका; UAPA लागण्याची शक्यता
तपास यंत्रणा याकडे केवळ फसवणूक म्हणून पाहत नसून, हा देशाच्या सार्वभौमत्वाला धोका पोहोचवणारा संघटित गुन्हा मानत आहेत. लखनऊ येथील एटीएस पोलीस ठाण्यात या तिघांविरुद्ध भारतीय न्याय संहिता (BNS) अंतर्गत देशाचे सार्वभौमत्व आणि अखंडता धोक्यात आणणे (कलम १५२) आणि संघटित गुन्हेगारी (कलम ३१८(४)) यांसारख्या गंभीर कलमांखाली गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे.
एटीएसच्या मते, हा पैसा “बेकायदेशीर किंवा कट्टरतावादी कारवायांसाठी” वापरला जाण्याची शक्यता आहे. यामध्ये देशातील स्लीपर सेलला मदत करणे, नवीन भरती करणे किंवा दहशतवादी हल्ल्यांचे नियोजन करणे, यासाठी या निधीचा वापर होऊ शकतो. तपासात दहशतवादी निधीपुरवठ्याचे थेट पुरावे आढळल्यास, बेकायदेशीर हालचाली (प्रतिबंध) कायदा (UAPA) सारखे कठोर कायदेही लावले जातील, असे अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केले आहे.
