आदरणीय उपस्थित,
आज आपण “हिंदुत्व अविजित आहे” या विषयावर बोलणार आहोत. हिंदुत्व म्हणजे केवळ धर्म नाही, तर एक जीवनशैली, संस्कृती आणि तत्त्वज्ञान आहे. याची मुळे भारतीय उपखंडाच्या सांस्कृतिक आणि सामाजिक वारशात खोलवर रुजलेली आहेत. हिंदुत्वाच्या अनन्य वैशिष्ट्यामुळेच ते अनेक शतकांच्या संघर्षांनंतरही अविजित राहिले आहे. परंतु, आजच्या काळात आपल्या समाजात वेगळ्या प्रकारचे आव्हान उभे केले जात आहे, ज्यामुळे आपल्या संस्कृतीवर आणि एकतेवर संकट निर्माण होत आहे.
इतिहासातील अविजित हिंदुत्व:
इतिहासाच्या पानांमध्ये पाहिले, तर अनेक आक्रमकांनी हिंदुत्वाला नष्ट करण्याचा प्रयत्न केला, परंतु हिंदू संस्कृतीने नेहमीच संकटांचा सामना करून आपली ओळख कायम ठेवली. प्रभू रामचंद्रांचा आदर्श, महाभारतातील धर्म-अधर्माच्या संघर्षातून शिकवलेला धडा, शिवाजी महाराजांच्या स्वराज्य स्थापनेतील त्यांचा हिंदुत्वाचा दृढ निश्चय—हे सर्व इतिहासातील महान उदाहरणे आहेत, ज्यातून हिंदू समाजाने संकटांशी सामना करून कायम आपले अस्तित्व राखले.
सध्याच्या आव्हानांची समज:
आजच्या काळात हिंदुत्वावर थेट शारीरिक आक्रमण नाही, तर मानसिक आणि वैचारिक आक्रमण होत आहे. काही शक्ती समाजातील विविध जाती-पंथांमध्ये विभागणी करून आपली एकता तोडण्याचा प्रयत्न करत आहेत. विशेषतः निवडणुकांच्या काळात, जाती-धर्माच्या नावावर समाजाचे विभाजन करून मतांचे ध्रुवीकरण करण्याचा प्रयत्न होतो. ही फूट केवळ राजकीय फायद्यासाठी असून त्याचा परिणाम आपल्या एकात्मतेवर होतो. समाजातील अनेक वर्गांना एकमेकांविरोधात उभे करून, आपल्या सहिष्णुतेच्या विचारांचा पराभव करण्याचा हा डाव आहे.
जातीय विभागणी आणि मतप्रवाह:
आज माध्यमांद्वारे आणि विविध राजकीय हेतूंनी समाजात असा विचार रुजवला जातो की हिंदू समाज केवळ जाती-पंथावर आधारित आहे, आणि त्यातूनच विरोध निर्माण केला जातो. ही विचारसरणी समाजाला कमजोर करण्याचे षडयंत्र आहे. जातिवाद आणि पंथवादाचा हा खेळ आपल्या समाजातील शांतता आणि एकतेला तोडण्याचा प्रयत्न करतो. परंतु, आपण या गोष्टी विसरू नये की हिंदू धर्माची मूळ तत्त्वे सर्वसमावेशकता आणि सहिष्णुतेवर आधारित आहेत. जाती-पंथांच्या पलीकडे जाऊन हिंदुत्व हे सर्वांना एकत्र बांधून ठेवते.
विचारांचा पराभव करण्याचा प्रयत्न:
आज हिंदू धर्माच्या तत्त्वज्ञानावर हल्ले केले जात आहेत, त्याला “संकुचित” आणि “प्रतिगामी” म्हणून दाखवले जात आहे. काही समाजविघातक शक्ती हिंदू समाजाला विकृत करण्याचा प्रयत्न करत आहेत. ते जातींच्या नावाखाली समाजात विखुरलेपण पसरवतात आणि या द्वारे हिंदुत्वाच्या व्यापक तत्त्वांचा पराभव करायचा प्रयत्न करतात. या प्रकारचे विभाजन हे केवळ बाह्य आक्रमणांपेक्षा अधिक धोकादायक आहे कारण ते आपल्याच समाजातून आपल्याला कमजोर करण्याचे काम करते.
उत्तरदायित्व:
आता आपण सर्वांचे उत्तरदायित्व आहे की अशा विचारसरणींना आपण तोंड देऊ आणि आपली एकता, सहिष्णुता टिकवून ठेवू. हिंदुत्वाचा खरा अर्थ “वसुधैव कुटुंबकम्”—संपूर्ण जग एक कुटुंब आहे—या तत्त्वावर आधारित आहे. आपल्याला जात, धर्म, पंथ यांच्या पलीकडे जाऊन एकत्र राहणे आवश्यक आहे. आपण इतिहासातून शिकले पाहिजे की आपल्या विविधतेतच आपले खरे सामर्थ्य आहे.
निष्कर्ष:
हिंदुत्व केवळ एक धर्म नसून, एक जीवनपद्धती आहे जी सर्वांना सामावून घेते. आपण इतिहासात जसे संकटांवर मात केली आहे, तसेच आजच्या विचारसरणीवर होणाऱ्या आक्रमणांवरही विजय मिळवू शकतो. जातीयतेचे विष पसरवून समाजाला विभागण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या शक्तींना ओळखणे आणि त्यांच्या विरोधात उभे राहणे हीच आजची खरी लढाई आहे. म्हणून, आपण सर्वांनी एकत्र येऊन “हिंदुत्व अविजित आहे” हे सिद्ध करावे.
नंदकिशोर जाणे
खामगांव