छत्रपती शिवाजी महाराज हे केवळ एका राज्याचे संस्थापक नव्हते, तर ते हिंदवी स्वराज्याचे प्रेरणास्थान आणि कोट्यवधी भारतीयांची अस्मिता आहेत. त्यांचा इतिहास हा शौर्य, पराक्रम आणि दूरदृष्टीचा तेजस्वी अध्याय आहे. मात्र, गेल्या काही वर्षांपासून डाव्या विचारसरणीचे तथाकथित इतिहासकार, चित्रपट निर्माते आणि काही माध्यमे महाराजांच्या याच इतिहासाला विकृत करून त्यांना आपल्या सोयीच्या चौकटीत बसवण्याचा जाणीवपूर्वक प्रयत्न करत आहेत. राज मोरे दिग्दर्शित ‘खालिद का शिवाजी’ हा चित्रपट याच विकृत मानसिकतेचे ताजे आणि अत्यंत गंभीर उदाहरण आहे. हा चित्रपट म्हणजे केवळ कलाकृती नसून, तो महाराजांच्या प्रतिमेवर केलेला एक वैचारिक हल्ला आहे.
चित्रपटातील धादांत खोटी आणि विकृत मांडणी
या चित्रपटाच्या माध्यमातून जे दावे केले जात आहेत, ते केवळ ऐतिहासिकदृष्ट्या चुकीचे नाहीत, तर ते छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या मूळ विचारधारेला आणि त्यांच्या जीवनकार्याला हरताळ फासणारे आहेत. चित्रपटातून पसरवण्यात येणारे काही प्रमुख खोटे दावे खालीलप्रमाणे:
- महाराजांच्या सैन्यात ३५% मुस्लिम होते: हा आकडा पूर्णपणे निराधार आणि हेतुपुरस्सर पसरवलेला आहे. अनेक अस्सल ऐतिहासिक दस्तऐवज आणि बखरींनुसार, महाराजांच्या सैन्यात विविध जाती-धर्माचे सैनिक होते आणि त्यांनी स्वराज्याशी निष्ठा जपली होती, हे सत्य आहे. मात्र, मुस्लिमांची संख्या ३५% असण्याचा दावा हा इतिहासाचा घोर अपमान आहे. महाराजांच्या सैन्यात सिद्दी इब्राहिमसारखे शूर योद्धे नक्कीच होते, पण त्यांची संख्या मोजकी होती. हा आकडा फुगवून सांगण्यामागे महाराजांना ‘मुस्लिमप्रेमी’ दाखवून त्यांच्या हिंदुत्वनिष्ठ भूमिकेला कमी लेखण्याचा डाव आहे.
- रायगडावर मशीद बांधली: हा तर त्याहूनही मोठा खोटारडेपणा आहे. रायगड ही हिंदवी स्वराज्याची राजधानी होती. महाराजांनी तिथे जगदीश्वराचे भव्य मंदिर उभारले. त्या मंदिराच्या शिलालेखात हिरोजी इंदुलकरांनी स्पष्टपणे लिहिले आहे की, महाराजांच्या आज्ञेने मंदिरे, वाडे, तलाव, बाजारपेठा बांधल्या. त्यात कुठेही मशिदीचा उल्लेख नाही. रायगडावर मशीद होती हा दावा म्हणजे महाराजांच्या धार्मिक धोरणांचे विकृतीकरण करण्याचा निर्लज्ज प्रयत्न आहे.
- महाराजांचे ११ मुस्लिम अंगरक्षक होते: हा दावा देखील पूर्णपणे काल्पनिक आहे. सभासद बखरीसारख्या विश्वसनीय साधनांमध्ये अफझलखान भेटीच्या वेळी महाराजांसोबत असलेल्या जिवा महाला, संभाजी कावजी कोंढाळकर, सिद्दी इब्राहिम अशा दहा अंगरक्षकांची नावे मिळतात. त्यात केवळ एका मुस्लिम नावाचा उल्लेख आहे. ‘११ मुस्लिम अंगरक्षक’ ही कथा अलीकडच्या काळात सोशल मीडिया आणि विशिष्ट विचारधारेच्या लोकांनी पसरवली असून, याला कोणताही प्राथमिक ऐतिहासिक आधार नाही.
हे सर्व दावे म्हणजे छत्रपती शिवाजी महाराजांनी ज्या आदिलशाही, मुघलशाही आणि निजामशाहीसारख्या इस्लामी सत्तांविरुद्ध लढा दिला, त्या लढ्यालाच निरर्थक ठरवण्याचा प्रकार आहे. महाराजांनी सर्वधर्मीयांना सन्मानाने वागवले, पण त्यांचे राज्य हे ‘हिंदवी स्वराज्य’ होते, हे विसरून चालणार नाही. त्याचा पाया हिंदू धर्म, संस्कृती आणि मूल्यांच्या रक्षणावर आधारित होता.
सरकारी अनास्था आणि दुटप्पी भूमिका
सर्वात धक्कादायक आणि संतापजनक बाब म्हणजे, इतिहासाची अशी विकृती करणाऱ्या चित्रपटाला सरकारी यंत्रणेकडूनच पाठबळ मिळत आहे. राज्याचे सांस्कृतिक कार्यमंत्री आशिष शेलार यांनी या चित्रपटाची निवड फ्रान्समधील ‘कान्स फिल्म फेस्टिव्हल’च्या ‘Marché du Film’ विभागासाठी झाल्याचे अभिमानाने जाहीर केले. जरी त्यांनी ही शिफारस महाराष्ट्र चित्रपट, रंगभूमी आणि सांस्कृतिक विकास महामंडळाची असल्याचे सांगून जबाबदारी झटकण्याचा प्रयत्न केला असला, तरी अंतिम मंजुरी त्यांच्याच मंत्रालयाच्या अखत्यारीत येते.
एकीकडे भाजप आणि स्वतः शेलार हे हिंदुत्वाच्या आणि शिवरायांच्या विचारांचे गोडवे गातात, तर दुसरीकडे शिवरायांच्या इतिहासाची विटंबना करणाऱ्या चित्रपटाला आंतरराष्ट्रीय पातळीवर प्रसिद्धी मिळवून देण्यासाठी सरकारी तिजोरीतून पायघड्या घालतात. हा जनतेचा आणि विशेषतः शिवभक्तांचा सरळसरळ विश्वासघात आहे.
याहून गंभीर बाब म्हणजे, भांडूप पोलिसांनी या विकृत चित्रपटाविरोधात सोशल मीडियावर आवाज उठवणाऱ्या हिंदुत्ववादी कार्यकर्त्यांनाच नोटिसा पाठवल्या आहेत. म्हणजेच, जे इतिहासाची मोडतोड करत आहेत त्यांना सरकारी संरक्षण आणि जे त्याचा निषेध करत आहेत त्यांच्यावर कायदेशीर दबाव, ही कोणती लोकशाही?
हा वैचारिक हल्ला परतवून लावणे आवश्यक
‘खालिद का शिवाजी’ हा केवळ एक चित्रपट नाही, तर तो एका मोठ्या कटाचा भाग आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांना ‘सेक्युलर’ किंवा एका विशिष्ट धर्माचे हितचिंतक दाखवून त्यांच्या ‘हिंदवी स्वराज्य’ या मूळ संकल्पनेलाच सुरुंग लावण्याचा हा प्रयत्न आहे. बाबासाहेब पुरंदरे, गजानन भास्कर मेहेंदळे यांसारख्या इतिहासकारांनी संशोधन करून जो खरा इतिहास लोकांसमोर मांडला, त्याला डावलून बोगस आणि सोयीस्कर इतिहास रचला जात आहे.
या चित्रपटावर तात्काळ बंदी घालण्याची मागणी हिंदू महासंघ आणि हिंदू जनजागृती समितीसारख्या संघटनांनी केली आहे, ती अत्यंत योग्य आहे. सेन्सॉर बोर्डाने आणि सरकारने याची गांभीर्याने दखल घेऊन या चित्रपटाचे प्रदर्शन रोखायलाच हवे. छत्रपती शिवाजी महाराज हे राजकारणाचा विषय नाहीत, ते राष्ट्रीय अस्मितेचे प्रतीक आहेत. त्यांच्या इतिहासाशी खेळण्याचा अधिकार कोणालाही नाही आणि असा प्रयत्न करणाऱ्यांना सरकारी अभय मिळणे हा अक्षम्य गुन्हा आहे. हा वैचारिक हल्ला सर्वशक्तीनिशी परतवून लावणे, हे प्रत्येक स्वाभिमानी नागरिकाचे कर्तव्य आहे.